Ο Εθνικισμός: Ο Καλύτερος Αγωγός της Διχοτόμησης και του Ιμπεριαλισμού

Γνωστοποίηση: Όλα τα ενυπόγραφα άρθρα αποδίδουν τις απόψεις των συγγραφέων.  

  

ΣΥΝΟΔΕΥΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΕΘΝΙΚΙΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ

Η Αντιεθνικιστική Κίνηση θεωρεί ότι το ΟΧΙ του ελληνοκυπριακού λαού ήταν μία ολέθρια και περιφανής νίκη της πιο αδηφάγου και αχόρταγης άρχουσας τάξης στην ευρωπαϊκή ήπειρο, δηλαδή της ελληνοκυπριακής, μεγάλο μέρος της οποίας χρηματοδότησε από το Λονδίνο την εκστρατεία υπέρ του ΟΧΙ, προτάσσοντας ανερυθρίαστα το συμφεροντολογικό στόχο να αποφύγει να επωμιστεί το οικονομικό βάρος της επανένωσης του νησιού, και αδιαφορώντας για τις συνέπειες που θα έχει η διαιώνιση της υπάρχουσας κατάστασης για τον μέσο πολίτη.

Οι ιθύνοντες της νότιας Κύπρου εδώ και δεκαετίες έχουν κατορθώσει με πολύ συστηματικό τρόπο (και με την ενεργό υποστήριξης της πανίσχυρης και σκοταδιστικής Κυπριακής Εκκλησίας) να εμφυσήσουν στις συνειδήσεις των απλών πολιτών έναν ακραίο εθνικισμό, που δυστυχώς διαπιστώθηκε ότι φτάνει μέχρι του τραγικού σημείου της άρνησης συνύπαρξης με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Ενώ το μεγαλύτερο τμήμα της κυρίαρχης πολιτικής ομάδας που διαφεντεύει τις τύχες της Κύπρου (ανεξαρτήτως κομμάτων, καθώς ο εθνικισμός διεισδύει παντού) διακατέχεται από ένα ρεβανσιστικό πνεύμα σνομπισμού και περιφρόνησης έναντι των Τουρκοκυπρίων, ο απλός λαός έχει πέσει στην παγίδα του φόβου κα της ανασφάλειας, πράγμα που εξυπηρετεί απολύτως τα σχέδια των εθνικιστών που δεν θέλουν λύση του Κυπριακού αλλά παγίωση της υπάρχουσας κατάστασης, ώστε ο τουρκοκυπριακός λαός να είναι εσαεί όμηρος των Ελληνοκυπρίων.

Η Αντιεθνικιστική Κίνηση πήρε την πρωτοβουλία, στο πλαίσιο μίας προσπάθειας να αναλυθεί επαρκώς το εθνικιστικό φαινόμενο, να δημοσιεύσει άρθρο που μας έστειλε ο  γνωστός Ελληνοκύπριος αντιεθνικιστής Νίκος Τριμικλινιώτης, μέλος του ΑΚΕΛ νομικός και επιστημονικό στέλεχος του Ινστιτούτου Εργασίας της Κύπρου.

Ο πολυγραφότατος αγωνιστής και εξαίρετος επιστήμονας Νίκος Τριμικλινιώτης υποστήριξε με συνέπεια, πάθος και ανιδιοτέλεια το ΝΑΙ στο πρόσφατο δημοψήφισμα, ερχόμενος σε αντίθεση με την απαράδεκτη επίσημη "γραμμή" του ΑΚΕΛ και επιδεικνύοντας προσωπικά μία θαρραλέα στάση.

Ωστόσο, η Αντιεθνικιστική Κίνηση εκτιμάει γενικά ότι, ακόμη και από ιστορικής άποψης, το ΑΚΕΛ έχει παίξει αναμφίβολα καταστροφικό ρόλο, καθώς σε κρίσιμες περιόδους του Κυπριακού η ηγεσία του ΑΚΕΛ υπήρξε σε πολλές περιπτώσεις θλιβερός "νεροκουβαλητής" του μακαριακού εθνικισμού και υπολόγιζε πάντοτε το πολιτικό κόστος αρνούμενη να συγκρουστεί κατά μέτωπο με τον εθνικισμό (από το "μικροαστικό φόβο" μήπως χάσει μερικές ψήφους).

Οι βαρύτατες ευθύνες του ΑΚΕΛ στην καλλιέργεια κλίματος εθνικισμού και μιλιταρισμού στην Κύπρο κατά τα τελευταία  50 χρόνια δεν μπορούν εύκολα να παραγραφούν. Κατά συνέπεια, προτού ξεκαθαρίσει το τοπίο μέσα στο ΑΚΕΛ ως προς το Κυπριακό, η Αντιεθνικιστική Κίνηση δεν συμμερίζεται την άποψη του αρθρογράφου περί ανάγκης στήριξης του ΑΚΕΛ.

Από την άλλη πλευρά, η Αντιεθνικιστική Κίνηση βλέπει με ευχαρίστηση να πληθαίνουν και μέσα στο ΑΚΕΛ οι αντιεθνικιστικές φωνές. Με αυτή τη λογική, καλωσορίζει με χαρά το άρθρο του Νίκου Τριμικλινιώτη, προκειμένου να ανοίξει επιτέλους ο διάλογος γύρω από το ζήτημα της ύπουλης μεταμφίεσης του εθνικισμού σε (ψευτο) αριστερή ιδεολογία που αποσκοπεί να ξεγελάσει τους εργαζόμενους, οι οποίοί δεν έχουν κανένα ιδεολογικό , πολιτικό ή οικονομικό συμφέρον από την προώθηση και επικράτηση μιας εθνικιστικής προσέγγισης στο Κυπριακό ή σε οποιοδήποτε άλλο ζήτημα.

Ας μην ξεχνάμε, τέλος, ότι μία βασική λειτουργία του εθνικισμού είναι να συσκοτίζει και να υποβιβάζει τις ταξικές διαιρέσεις μεταθέτοντας το "πεδίο συζήτησης και αντιπαράθεσης" στις εξ΄ ορισμού τεχνητές εθνικές διαιρέσεις.

 

Ο Εθνικισμός: Ο Καλύτερος Αγωγός της Διχοτόμησης και του Ιμπεριαλισμού

του Νίκου Τριμικλινιώτη

Μέλους του ΑΚΕΛ, νομικού  και επιστημονικού στελέχους του Ινστιτούτου Εργασίας της Κύπρου

Εισαγωγή: Ο Όψιμος «Αντι-ιμπεριαλισμός» σαν Νέο-εθνικισμός

Ανάμεσα στα διάφορα παράξενα σημεία των καιρών που δημιουργήθηκαν το τελευταίο διάστημα είναι ένα «καινούριο» φρούτο στην πολιτική επιχειρηματολογία της Κύπρου, που δεν ήταν και τόσο έντονο προηγουμένως ή τουλάχιστον δεν είχε παγιωθεί ως τέτοιο: Ένας νεωτερικός εθνικισμός με αντι-ιμπεριαλιστικό μανδύα.

Πρόκειται για ένα εγχείρημα υφαρπαγής της Αριστερής φρασεολογίας για να επικαλύψει καθαρά εθνικές-σοβινιστικές θέσεις. Ο «παλιός» κατεργάρης αυτής της προσέγγισης ήταν φυσικά ο κ. Λυσσαρίδης, του οποίου η υπέρ-αριστεριστική φρασεολογία συγκάλυπτε το γεγονός ότι ήταν ένας από τους κύριους φορείς των πιο ακραίων εθνικιστικών φρονημάτων στον τόπο. Έτσι ο φασιστικός λόγος της ΕΟΚΑ Β’, του Σαμψών, των πραξικοπηματιών (π.χ. Παπαφώτης) είχε και «αριστερή εκδοχή» σφαγιάζοντας Αριστερούς και Τ/Κ πριν το 1974. Αρχικά αυτοί ήταν «αντίθετοι» μεταξύ τους: Λόγω πραξικοπήματος βρέθηκαν σε αντίθετα στρατόπεδα αλλά τώρα είναι όλοι μαζί: Αμετακίνητοι υποστηρικτές του πραξικοπήματος, ο Κουτσού, ο Λάζαρος Μαύρος, ο Λυσσαρίδης, οι ΔΗΚΟϊκοί της παλιάς φρουράς, όλοι μαζί, είναι «ενωμένοι να  σώσουν» δήθεν την Κύπρο. Μαζί με αυτούς όμως εμφανίστηκαν τώρα και άλλες 2-3 ομαδούλλες  ή σέκτες από τον ακροαριστερό  χώρο.

Η εμφάνιση των νέο-εθνικιστικών «αντί-ιμπεριαλιστών» είναι μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη, παρόλο που πρόκειται για μικρό αριθμό ατόμων: Εμμέσως όμως η αριστεριστική και η αντί-ιμπεριαλιστική φρασεολογία κατά των ξένων, και ιδίως των Αμερικανικών επιβολών επηρεάζει  ορισμένες μάζες λαού και όχι τυχαία. Οι ΗΠΑ είναι μία τρομερή ιμπεριαλιστική δύναμη που σφαγιάζει ανελέητα τους λαούς της περιοχής μας: Ιρακινούς, Αφγανούς, Παλαιστίνιους, Βαλκάνιους, Αφρικανούς, Λατινοαμερικάνους κ.ο.κ.

Οι «ευλογίες» των ΗΠΑ για το σχέδιο Ανάν δημιουργούν καχυποψία και δικαιολογημένα. Οι υποψίες όμως οφείλουν να διερευνηθούν συγκεκριμένα πριν υιοθετηθούν ως θέσεις. Αυτό θα σκοπεύω να κάνω, αφού πρώτα αναλύσω το όλο παράλογο σκεπτικό που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα. Τέλος θα καταδείξω γιατί τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο οι συγκεκριμένες πολιτικές ομάδες.

Η θέση του ΚΚΕ ότι το σχέδιο Ανάν είναι «ιμπεριαλιστικό», βρίσκει ανταπόκριση σε τμήμα του Τροτσκιστικού χώρου, της μικρής ομάδας Εργατική Δημοκρατία που προβάλλουν ένα «διεθνιστικό … ΟΧΙ» στο σχέδιο Ανάν. Παράλληλα, οι κ. Λαφαζάνης και Αλαβάνος της Αριστερής τάσης του ΣΥΝ αναπτύσσουν ένα «ευρωπαϊστικό» αντί-ιμπεριαλιστικό λόγο. Στην Κύπρο σήμερα φιγουράρουν ως οι πιο «αντί-ιμπεριαλιστές» γνωστοί ακροδεξιοί: Οι κ. Λάζαρος Μαύρος, ο Φτωχόπουλος με την χυδαία του φυλλάδα «Ένωσις», και άλλοι που μέχρι χθες έκαιαν την Κυπριακή σημαία και τώρα την άγουν σε ιερό σύμβολο του έθνους κατά του ιμπεριαλισμού.

Ο παραλογισμός των επιχειρημάτων περί «ιμπεριαλιστικού σχεδίου» είναι τόσος που γελοιοποιείται με ένα και μόνον επιχείρημα: Αν το πρόβλημα με το Ανάν 5 είναι ότι μένουν οι εγγυήσεις της Τουρκίας και ένα τούρκικο απόσπασμα (αρχικά 6.000, μετά 3.000 και στην συνέχεια 650 στρατιώτες) και οι βρετανικές βάσεις, τότε γιατί προτιμούν να πουν ΟΧΙ που θα σημαίνει παραμένουν 40.000 Τούρκοι στρατιώτες και βάσεις επ΄ άπειρον; Ασφαλώς υποστηρίζουμε ότι πρέπει να φύγει μέχρι και ο τελευταίος ξένος στρατιώτης, το ζήτημα είναι πως; Αν πούμε ΟΧΙ τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι θέλουμε μόνιμη Διχοτόμηση και επομένως την μόνιμη παρουσία ξένων στρατιωτών, ενώ αναβάλλουμε επ’ αόριστον το ζήτημα της απαλλαγής μας από τις βάσεις (δεν μπορούμε να ανοίγουμε όλα τα μέτωπα ταυτόχρονα».

Πως είναι δυνατόν να τίθεται μπροστά μας η δυνατότητα άμεσης αποχώρησης τόσων χιλιάδων κατοχικών δυνάμεων και εμείς να τους λέμε «ΟΧΙ δεν θα φύγουν γιατί αν φύγουν μπορεί να ξαναγυρίσουν επικαλούμενοι τα εγγυητικά τους δήθεν δικαιώματα». Με αυτόν τον τρόπο παραδεχόμαστε επιπλέον ότι είχαν τέτοια δικαιώματα βάσει της Ζυρίχης και νομιμοποιούμε την εισβολή και κατοχή. Τέτοια δικαιώματα, στην βάση του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ δεν υπάρχουν,. Ούτε και στη βάση των πολιτικών αρχών της κοινής δικαιοσύνης δεν μπορούν να υπάρξουν. Οι  διάφοροι όψιμοι «αντί-ιμπεριαλιστές» με την επιχειρηματολογία τους βασικά, νομιμοποιούν τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στο νησί και το ΟΧΙ τους μονιμοποιεί τη διχοτόμηση και τη κατοχή.

Ας επικαλεστούμε εδώ τις ίδιες τις παραδόσεις απ’ όπου και πηγάζει η θεωρία του ιμπεριαλισμού, δηλαδή τον Λένιν. Άλλες βέβαια οι εποχές του Λένιν, οι συνθήκες (υποκειμενικές και αντικειμενικές), η διάταξη και συσχετισμός δύναμης, το πλαίσιο και η συνθηματολογία ήταν διαφορετικά. Εντούτοις, η επικαιρότητα του πνεύματος και της μεθοδολογικής του προσέγγισης είναι σήμερα ιδιαίτερα χρήσιμη στην ανάλυση της σχέσης ιμπεριαλισμού-εθνικισμού. Κάτω από τον τίτλο «τι είναι διεθνισμός», στο βιβλίο του Η Προλεταριακή Επανάσταση και ο Αποστάτης Καούτσκι, ο Λένιν αναπτύσσει με έντονα καυστικό τρόπο πως οι διάφοροι σοσιαλοσωβινιστές με το σύνθημα της υπεράσπισης της πατρίδας πολιτικά υποκαθιστούν τον διεθνισμό με τον «μικροαστικό εθνικισμό». Το ψευδοδίλλημα που παρουσιάζεται για να γλιτώσουμε δήθεν από τον «ιμπεριαλιστικό πόλεμο» και μια «ιμπεριαλιστική ληστρική ειρήνη» αποκαλύπτεται πλήρως.

Η συνθήκη του Brest, η οποία θεωρήθηκε «εξευτελιστική» για ορισμένα μέλη του κόμματος (βλ. Lenin, V. I. “Strange and Monstrous”, Report on Peace, 26 October 1917, σελ. 15-17) είναι ενδεικτική της προσέγγισης του για το ζήτημα της ειρήνης και του πολέμου. Ο Λένιν υπεραμύνθηκε αυτής της απόφασης, έστω κι αν οι όροι επέτρεπαν τον έλεγχο του εδάφους από τους Γερμανούς για τον λόγο ότι αυτό ήταν προς όφελος των ευρύτερων συμφερόντων της επανάστασης. Οι διάφοροι δήθεν «ασυμβίβαστοι αντί-ιμπεριαλιστές» του σημερινού ΟΧΙ δεν είναι παρά ακραιφνείς εθνικιστές που καμιά σχέση δεν έχουν με την Αριστερά, τον αντι-ιμπεριαλισμό και την εργατική τάξη. Ο Λένιν είδε ξεκάθαρα από τότε: «ο αστικός εθνικισμός και ο προλεταριακός διεθνισμός είναι δύο συνθήματα ανειρήνευτα εχθρικά, που αντιστοιχούν στα δύο μεγάλα ταξικά στρατόπεδα του καπιταλιστικού κόσμου και εκφράζουν δύο πολιτικές στο εθνικό ζήτημα» (Λένιν, Β. Ι. Ζητήματα εθνικής πολιτικής και Προλεταριακός Διεθνισμός σελ.-19).

Δυστυχώς, οι «αριστεριστικές» οργανώσεις που παρουσιάζονται τόσο «πιστές» στο γράμμα των κλασσικών του Μαρξισμού κάθε άλλο παρά είναι. Φαίνεται ότι ο τυποποιημένος, δογματικός και άκαμπτος κι άτσαλος «Μαρξισμός» παύει τελικά να είναι «όπλο» ή εφόδιο ανάλυσης, δηλαδή παύει να είναι Μαρξισμός. Γι’ αυτό και η Εργατική Δημοκρατία ενώ από το 1989 είχε εκδώσει ένα κείμενο 415 σελίδων με τον τίτλο Το Κυπριακό και τα διεθνιστικά καθήκοντα των Ε/Κ επαναστατούν, ένα αξιόλογο πόνημα, το οποίο όμως με άκαμπτο και εξωπραγματικό τρόπο πρόβαλε την ερμηνεία τότε, που ήταν το λιγότερο παράδοξη ότι η «επαναστατική ηττοπάθεια» απαιτεί υποστήριξη της διχοτόμησης της Κύπρου, ενώ το 2003-2004 βγήκε με το ασύλληπτο… «διεθνιστικό ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν». Το σκεπτικό αυτής της τραγικής απόφασης είναι ότι η διέλευση με το «άνοιγμα» των συνόρων ελέω Ντενκτάς δημιούργησε τέτοια δυναμική που απαιτεί ΟΧΙ, δηλαδή οπορτουνισμός του κερατά. Πρόκειται κλασσικό πλέον «σοσιαλ-σωβινισμό», που τόσο σκληρά κριτικάρει στο βιβλίο της που αναφέρεται πιο πάνω: «Σοσιαλισμός στα λόγια, σωβινισμός στην πράξη».

Παραδόξως, η Εργατική Δημοκρατία, η αδελφή οργάνωση ΣΕΚ στην Ελλάδα, συναντά το «αντι-ιμπεριαλιστικό» ΚΚΕ που «σθεναρά» και χωρίς να λάβει καθόλου υπόψη το ΑΚΕΛ, το οποίο και αγνοεί πλήρως στα κείμενα και τις διακηρύξεις του, έρχεται να κάνει ακριβώς αυτό που κάνουν όλα τα σοβινιστικά ελληνικά κόμματα της λεγόμενης «Μητέρας-Πατρίδας»: Να μας «σκεπάσει» ενώνοντας την φωνή της με τους εθνικιστές, σοβινιστές και ακροδεξιούς για … «αντι-ιμπεριαλιστικούς λόγους».

Οφείλουμε επιτέλους, να κατανοήσουμε ότι το εθνικό ζήτημα είναι ζήτημα το οποίο οι Κύπριοι θα επιλύσουν με βάση αυτά που ενώνουν την Κύπρο την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, Ε/Κ και Τ/Κ. Ένα τμήμα της Αστικής τάξης, ισχυρό τμήμα, θέλει και αυτό να λύσει το Κυπριακό για δικούς του λόγους και συμφέροντα. Ας προχωρήσουν και αυτοί στο δικό τους δρόμο, που μας συναντά για λόγους καθαρά συγκυριακούς. Ένα άλλο τμήμα δεν θέλει λύση, ενώ ο ηλίθιος μικροαστικός εθνικισμός έχει εισχωρήσει στα ευρύτερα λαϊκά στρώματα. Ο αριστερός μανδύας του εθνικισμού είναι ακριβώς ο όψιμος αντί-ιμπεριαλισμός που στην πραγματικότητα δεν είναι παρά έκφραση του διχοτομικού και άκρως επικίνδυνου στάτους κβο:  Μια μόνιμη γραμμή αντιπαράθεσης βασιζόμενη σε μια εύθραυστη κατάπαυση του πυρός μας χωρίζει από τον πόλεμο, ενώ η Κύπρος βουλιάζει στον άβυσσο του σοβινισμού με μόνιμη τη διχοτόμηση και παραμένει μια μπαρουταποθήκη ή ένα αβύθιστο ΝΑΤΟΙΚΟ αεροπλανοφόρο.

Δεν ισχυρίζομαι ότι όλοι όσοι προβάλλουν αυτά τα επιχειρήματα είναι προβοκάτορες, αλλά σε τελική ανάλυση οφείλουν να διαχωρίσουν την θέση τους από τον εθνικισμό και να συνταχθούν με τις δυνάμεις της Κυπριακής Αριστεράς, δηλαδή του ΑΚΕΛ.

Οι  διάφορες κοινωνικές δυνάμεις που θέλουν να μείνει η Κύπρος μοιρασμένη βολεύονται από τη διχοτόμηση. Νομίζουν ότι έτσι η ηγεμονία του εθνικισμού θα βασιλεύει, τα διάφορα συμφέροντα, οικονομικά και πολιτικά θα συνεχίζουν και ο ξένος στρατός και οι βάσεις θα μείνουν καθώς Ε/Κ και Τ/Κ θα βρίσκονται αντιμέτωποι εχθρικά ο ένας προς τον άλλον. Αυτό διαλαλεί ο .. συμπαθέστατος ακροδεξιός κ. προδρόμου. Γι’ αυτό και λέμε ΝΑΙ στην λύση με όλες τις αδυναμίες τις αδυναμίες της γιατί ανοίγει προοπτικές για το κοινό μέτωπο πάλης Ε/Κ και Τ/Κ εργαζομένων.