Το ιστορικό και η φύση του κυπριακού ζητήματος

Του Γιάννη Χαραλαμπίδη

Η προπαγάνδα της Ελλάδας ήταν πάντα ότι το αίτημα της ένωσης ήταν δίκαιο από την στιγμή που το 80% ήταν Ελληνοκύπριοι έναντι 18% Τουρκοκυπρίων. Αν και οι Τουρκοκύπριοι έπρεπε να αναγνωρίζονται σαν εθνότητα μέσα στην Κύπρο, οι Ελληνοκύπριοι δεν το έκαναν ποτέ αυτό, ούτε καν σαν μειονότητα με δικαιώματα. Έτσι αναπόφευκτα οδηγήθηκε η Κύπρος στο εθνικό μίσος και την σύγκρουση. Η Ελληνική διπλωματία ήταν από πάντα εθισμένη στην διγλωσσία. Στο εσωτερικό της Ελλάδας, δεν αναγνωρίζεται καμιά μειονότητα όσο μικρή και αν είναι. Στα τέλη του 1991 μια ομάδα βουλευτών (από όλο το πολιτικό φάσμα) επισκέφτηκε μια περιοχή στην Συρία, και η Ε. Παπαζώη δήλωνε επιδοκιμάζοντας τον αγώνα των Κούρδων ανταρτών: «Εμείς οι αντιπρόσωποι του Ελληνικού Κοινοβουλίου υποστηρίζουμε τον δίκαιο αγώνα σας για ανεξαρτησία και ελευθερία». Η υποκρισία περισσεύει στο έπακρον εδώ!!! Οι Κούρδοι αποτελούν το 20% του πληθυσμού της Τουρκίας, περίπου το ίδιο όπως οι Τουρκοκύπριοι στην Κύπρο. Δεν έχει όμως την ίδια άποψη για τους Τουρκοκύπριους. Φυσικά όταν τα συμφέροντα αλλάζουν, παραδίδουν τον Οτσαλάν στην τούρκικη αστική τάξη. Αντίστοιχα στην Αλβανία, χρόνια υπάρχει η κουβέντα για αναγνώριση της Ελληνικής μειονότητας. Σε τι ποσοστό άραγε είναι αυτή η μειονότητα; Ούτε το 5% δεν είναι Έλληνες στην Αλβανία.

Αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι το πρόβλημα του κυπριακού είναι η προαιώνια εθνοτική σύγκρουση ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Ιστορικά δεν είναι έτσι όμως. Για αιώνες και οι δυο εθνότητες συνυπήρχαν αρμονικά χωρίς συγκρούσεις. Απόδειξη αυτού είναι ότι το 1891 τα μικτά χωριά ήταν 346. Το 1931 μειώνονται σε 252, το 1960 σε 114 και το 1970 μένουν μόλις 48 χωριά. Επιπλέον μέχρι τον 19^ο αιώνα υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις μικτών γάμων. (Α. Ηρακλείδης – Κυπριακό σύγκρουση και επίλυση).

Η βάση για τις εθνοτικές συγκρούσεις στο νησί αρχίζουν από τις διαφορές  μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας. Μετά την Μικρασιατική εκστρατεία η σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας μεταφέρεται σιγά-σιγά στην Κύπρο.

Μετά την Μικρασιατική εκστρατεία (που είναι γνωστή η κατάληξή της) οι Ελληνοκύπριοι άρχισαν να καλλιεργούν συστηματικά τον ελληνικό εθνικισμό. Στους τοίχους των σχολικών τάξεων είχαν απαραίτητα πορτρέτα του βασιλιά Κωνσταντίνου, του Βενιζέλου και χάρτη της Ελλάδας. Έτσι άρχισε να καλλιεργείται συστηματικά η ένωση της Ελλάδας με την Κύπρο. Σε αντίδραση αυτών, ο τούρκικος εθνικισμός απάντησε με τα ίδια ακριβώς μέτρα. Η Τουρκία από την μεριά της, ήδη αντιμετώπιζε πρόβλημα στο Αιγαίο, έτσι κατέληξε ότι μια ένωση της Ελλάδας με την Κύπρο καθιστούσε προβληματική την έξοδό της προς την Μεσόγειο.

Η Κύπρος ήταν ένα νησί με πολλές αλλαγές στα καθεστώτα που την κυβερνούσαν. Η βρετανική κυριαρχία μετράει από το 1878 μέχρι το 1960, χρόνια στυγνής εκμετάλλευσης του νησιού. Πιο πριν είχε παραχωρηθεί από τον Σουλτάνο στη βάση ενός μισθώματος ύψους 92.799 αγγλικών λιρών (Π. Τζερμίας – Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας). Οι Βρετανοί βρήκαν την λύση σε αυτό το μίσθωμα. Επέβαλαν βαριά φορολογία στους Κύπριους και στην ουσία δεν πλήρωναν τίποτα στον Σουλτάνο. Η φορολογία στο νησί ήταν ληστρική, μόνο το 1878 έφτασε τις 148.000 στερλίνες ενώ το 1900 τις 200.000 στερλίνες. Την δεκαετία του 1920 οι Κύπριοι είχαν φτάσει στην πλήρη εξαθλίωση. Έτσι δεν άργησε να γίνει η πρώτη εξέγερση του νησιού. Το 1931 ξέσπασε μεγάλη λαϊκή εξέγερση όπου κορυφώθηκε με την πυρπόληση του κυβερνείου. Οι Βρετανοί την κατέστειλαν με μεγάλη αγριότητα και πολλοί Κύπριοι πέθαναν. Με αφορμή αυτά τα γεγονότα η Ελλάδα πρόβαλε σαν λύση την ένωσή της με την Κύπρο. Κύριος προπαγανδιστής ήταν ο Αλέξης Κύρου, ελληνικός πρόξενος στην Λευκωσία. Έτσι με οδηγό την εκκλησία, τον Ιανουάριο του 1950 έγινε το γνωστό δημοψήφισμα (μόνο σε Ελληνοκύπριους φυσικά) όπου βγήκε 95% υπέρ της ένωσης. Αποτέλεσμα όμως που το βεβαιώνει η εκκλησία και κανείς άλλος αφού αυτή το διοργάνωσε.

Ο Μακάριος είναι μια προσωπικότητα που έπαιξε διφορούμενο ρόλο στην υπόθεση «Κυπριακό». Παρόλα αυτά ο Ν. Κρανιδιώτης γράφει για τον Μακάριο σχετικά: Ως νεαρός φοιτητής στην Αθήνα προσχώρησε σε ακροδεξιές οργανώσεις και έγινε μέλος της οργάνωσης Χ του Γρίβα. Στην διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου περιόδευε στο Βίτσι υπέρ του εθνικού στρατού. Το 1948 επισκέφτηκε τα κολαστήρια της Μακρονήσου για να ευλογήσει τους βασανιστές. Με τον Μακάριο και τον Γρίβα να γίνουν ήρωες του κυπριακού αγώνα έμελλε να πορευθεί το νησί για ελευθερία…

Η ΕΟΚΑ παρόλη την πλαστογράφηση της ιστορίας δεν απέκτησε ποτέ μαζική βάση. Δεν ήταν ποτέ παραπάνω από 300 άτομα, εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν μαθητές γυμνασίου στρατολογημένοι από τα κατηχητικά της εκκλησίας (3.Μ. Δρουσιώτης – ΕΟΚΑ η σκοτεινή όψη).

Συνάμα ο ρόλος του ΚΚΚ και μετέπειτα ΑΚΕΛ έχει να δείξει πολλά λάθη. Αντίστοιχα όμως έχει μείνει παροιμιώδης η στάση του Ζαχαριάδη το 1948, όταν επέβαλλε στο ΑΚΕΛ να εγκαταλείψει το αίτημα για ανεξάρτητη Κύπρο και να αρχίσει ένοπλο ενωτικό αγώνα με την Ελλάδα στην προοπτική ότι τον Εμφύλιο στην Ελλάδα θα τον κέρδιζε το ΚΚΕ.(3). Από εκείνη την στιγμή ακριβώς αρχίζει και η μεταστροφή του ΑΚΕΛ και η διάσπαση των Ελληνοκύπριων και των Τουρκοκύπριων εργαζομένων. Ακόμα κι έτσι όμως δεν έφτανε αυτό, χρειάστηκε η τρομοκρατική δράση της ΕΟΚΑ δηλώνοντας στους αγωνιστές του ΑΚΕΛ ότι θα πέσει λεπίδι. Οι δολοφονικές ενέργειες της ΕΟΚΑ μιλάνε από μόνες τους. Σε 600 νεκρούς οι 230 ήταν Ελληνοκύπριοι. Ο πρώτος νεκρός της ΕΟΚΑ καταγράφεται στις 21/01/1957 και ονομαζόταν Ηλίας Τοφαρης. Στην συνέχεια δολοφονούνται 9 μέλη του ΑΚΕΛ. Έτσι άρχισε να οργανώνεται η τουρκοκυπριακή φασιστική οργάνωση ΤΜΤ (Τουρκική Οργάνωση Αντίστασης). Με τη σειρά της η ΤΜΤ δολοφονεί τους Αϊχάν Χικμέτ και Μουσταφά Γκιουρκάν,  Τουρκοκύπριους αριστερούς αγωνιστές όπου δούλευαν ακατάπαυστα στο να μπορέσουν να ζήσουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μαζί.

Η περίοδος μετά το 1963

Το 1963 άρχισε η υπόθεση της εθνοκάθαρσης από τον ελληνικό στρατό. Στις 25 Δεκεμβρίου η Τουρκία απειλεί με επέμβαση η οποία θα αποτραπεί από τις ΗΠΑ, ενώ η τότε Ρωσία διαμηνύει ότι δεν θα μείνει αδιάφορη αν επέμβει στρατιωτικά η Τουρκία. Όμως η κατάσταση στην Κύπρο είναι ανεξέλεγκτη καθώς το σχέδιο για γρήγορη κατάληψη έχει αποτύχει. Ο τότε υπ. Εξωτερικών, Σοφοκλής Βενιζέλος, κάνει την πρόταση, οι δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ να τεθούν υπό την βρετανική διοίκηση του Στρατηγού Γιαγκ. Έχει μια αξία να σταθεί κανείς σε αυτό τον κύριο. Παίρνοντας ένα χάρτη της Λευκωσίας, πήρε ένα μολύβι και χάραξε την πόλη στα δυο. Το μολύβι ήταν πράσινο…

Θα ήταν λάθος να αποδώσει κανείς τα πάντα στον ελληνικό εθνικισμό. Η τούρκικη ΤΜΤ έκανε και αυτή από την μεριά της όσα μπορούσε όπως η ΕΟΚΑ. Όμως πρέπει να γίνει αντιληπτή η πολιτική κατάσταση που υπήρχε εκείνη (και την προηγούμενη περίοδο) στην Τουρκία. Ο Εμίν Γιάλμαν εκφράζοντας την τούρκικη κυβέρνηση της εποχής έλεγε: «Με κανένα τρόπο για συναισθηματικούς λόγους δεν πρέπει να τεθεί θέμα προσάρτησης της Κύπρου στην Τουρκία. Δεν πρέπει να γίνει κανένα βήμα προς μια νέα αυτοκρατορική περίοδο η οποία θα θέσει 200.000 Ελληνοκύπριους υπό την διοίκησή μας».

Η τούρκικη πολιτική θα αλλάξει γύρω στο 1955 με την κυβέρνηση Μεντερές με αφορμή την επιθετικότητα της ελληνικής κυβέρνησης. (Η Τουρκία βρισκόταν πάλι σε πολιτική αλλαγή: Οι συγκρούσεις Ισλαμιστών – Κεμαλιστών είναι που επέφεραν όλες αυτές τις αλλαγές. Ο Μεντερές το 1955 ξεκίνησε πογκρόμ ενάντια στην ελληνική κοινότητα στην Ιστανμπούλ. Παρόλα αυτά ο Μεντερές ανατράπηκε από τον Κεμαλισμό και τελικά για αυτές του τις πράξεις απαγχονίστηκε στις 17/09/1961 λόγω ότι προέβη σε πράξεις ειδεχθείς με τα πογκρόμ που οργάνωσε).

Οι  ί δ ι ο ι  ο ι  Ε λ λ η ν ο κ ύ π ρ ι ο ι   δ ε ν  δ έ χ ο ν τ α ι  την υπόθεση που έχει υιοθετήσει η Ελλάδα, αυτήν της συνυπευθυνότητας. Ο Γλαύκος Κληρίδης αξιολογώντας τα γεγονότα λέει σχετικά: «Οι Τουρκοκύπριοι είχαν περισσότερους λόγους να φοβούνται, σαν μια μειονότητα διασκορπισμένη σε ένα νησί που κατοικείτο κυρίως από Ελληνοκύπριους οι οποίοι δεν έκρυβαν την δυσαρέσκειά τους γιατί ο αγώνας τους για την ένωση δεν πέτυχε τον στόχο του και γιατί ο συμβιβασμός που έγινε στη Ζυρίχη έδωσε στη μειονότητα υπερβολικά δικαιώματα τα οποία δεν ήσαν πρόθυμοι να σεβαστούν». Την μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν οι Ελληνοκύπριοι καπιταλιστές σαν η αρκετά πιο ισχυρότερη πλευρά. Άλλωστε η σύγκρουση ήταν προμελετημένη με το σχέδιο Ακρίτας, και η πραξικοπηματική κατάθεση των 13 σημείων που έβαλε ο Μακάριος είχε σαν στόχο να αφαιρεθούν όλα τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Το ποιος ήταν επιτιθέμενος αποδεικνύεται από τα θύματα. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ (Θαντ) αναφέρει ότι οι νεκροί και οι αγνοούμενοι ήταν τουλάχιστον διπλάσιοι για τους Τουρκοκύπριους παρόλο που επενέβη η ΤΟΥΡΔΥΚ για να τους σώσει. Ακόμα και ο Θαντ δεν λέει την ακριβή αλήθεια: Οι νεκροί των Τουρκοκυπρίων ήταν πενταπλάσιοι από αυτούς των Ελληνοκυπρίων. Συνολικά είχαν καταγραφεί 1000 Τουρκοκύπριοι και 300 Ελληνοκύπριοι. Επιπλέον η Ελληνοκυπριακή πλευρά μετά τα γεγονότα του 1964, επιβάλει καθεστώς απαρτχάιντ στους Τουρκοκύπριους. Παρόλη την εκεχειρία του 1963 η σφαγή των Τουρκοκυπρίων συνεχίζεται: Περισσότεροι από 25000 Τουρκοκύπριοι εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους και τα χωριά τους. Έτσι το απαρτχάιντ που επιβάλλει ο Μακάριος (με δασμούς και άλλες απαγορεύσεις) θυμίζει έντονα τις συνθήκες που επιβάλλουν οι Ισραηλινοί στους Παλαιστίνιους. Μέχρι το 1968 υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας και σταδιακά άρχισε να ομαλοποιείται η κατάσταση.

Το σχέδιο των Ελληνοκυπρίων που δρομολογήθηκε μετά το 1968 ήταν πολύ απλό: Δημιούργησε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας για τους Τουρκοκύπριους με αποκλεισμούς που τους οδηγούσαν σε οικονομικό μαρασμό και εξαθλίωση έτσι ώστε η Τουρκοκύπριοι να εγκαταλείψουν μόνοι τους την Κύπρο!!! Ο Μακάριος γίνεται όσο κυνικός μπορεί για να αποδείξει τα παραπάνω: «Οι Τούρκοι λοιπόν ευρίσκονται σήμερον υπό πολύ δυσμενείς συνθήκες. Ευρίσκονται σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, τα οποία εκείνοι δημιούργησαν. (…) Δια πόσον όμως καιρόν θα κρατήσει αυτή η κατάστασις;   Ημπορεί να κρατήσει δια πάντα; Ημπορεί ο χρόνος να μην τους πειράζει, ημπορεί και να έχουν βαρεθεί αυτό το καθεστώς. Δι’ ημάς η ζωή συνεχίζεται. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιον και με εκείνους, οι οποίοι δεν κάμουν κανένα επάγγελμα και κάθονται με το χέρι στην σκανδάλη. Τι νέα γενιά τούρκικη θα δημιουργηθεί εις την Κύπρο, όταν όλα ευρίσκονται στα χέρια των Ελλήνων; Πόσον καιρόν θα ανθέξουν; Ημπορεί να ανθέξουν, δεν ημπορώ υπευθύνως να το δηλώσω ότι σε 3-5-10 μήνες οι Τούρκοι θα ζητήσουν παράδοσιν, δεν αποκλείω όμως και αυτού του είδους την κατάληξιν. Το ηθικόν των είναι πολύ χαμηλό». Όλες αυτές οι εξυπνάδες του Μακάριου θα καταρρεύσουν με την τούρκικη εισβολή το 1974. Μετά την εισβολή ο Μακάριος θα κάνει αυτοκριτική (εκ των υστέρων φυσικά) ότι ίσως θα έπρεπε να ακολουθήσει μια πιο εύκαμπτη και ευλύγιστη στάση στις διαπραγματεύσεις του με την τουρκοκυπριακή κοινότητα!!!

Η περίοδος του 1974

Η στρατηγική των κυβερνήσεων της Αθήνας από το 1964 και μετά είναι η ένωση Κύπρου και Ελλάδας. Εδώ ο Μακάριος δεν συμφωνεί και έτσι η ελληνική κυβέρνηση άρχισε τα σχέδια υπονόμευσης και τελικά ανατροπής του Μακάριου. Ο Γ. Παπανδρέου το 1964 εξαγγέλλει την γραμμή του εθνικού κέντρου. Τι σημαίνει αυτό; Σε επιστολή του Παπανδρέου προς τον Μακάριο ξεκαθαρίζεται απόλυτα τι σημαίνει: «Η Αθήνα ως κέντρο του Ελληνισμού δεν μπορεί παρά να έχει τον πρώτο λόγο για το Κυπριακό και η Κύπρος πρέπει να εναρμονίζεται με την πολιτική της Αθήνας»(Τι να χαρακτηρίσεις εδώ; Περίσσια αγάπη της Ελλάδας για την Κύπρο;) Τον Ιούνιο του 1964 αποστέλλεται με εντολή του Παπανδρέου ο Γρίβας και θα διοριστεί διοικητής της ΑΣΔΑΚ που εκεί εντασσόταν η ΕΛΔΥΚ και η Εθνοφρουρά. Επίσης γίνεται το εξής καταπληκτικό: Αποβιβάζεται στην Κύπρο 10.000 αντρών δύναμη του ελληνικού στρατού, κάτι που ήταν αντίθετο με την συμφωνία της Ζυρίχης. Ο Μακάριος πλέον είναι ανάμεσα στον ελληνικό Στρατό και τον τούρκικο. Ο Παπανδρέου συνεχίζοντας το σχέδιο υπονόμευσής του για τον Μακάριο στέλνει σχετική επιστολή στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζόνσον: «Το δίλημμα είναι: Νατοποίηση ή Κούβα. Νατοποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Με την Ένωση ολόκληρο το νησί που θα έχει αποτελέσει ολόκληρο τμήμα της Ελλάδας, μπορεί να γίνει βάση του ΝΑΤΟ, όπως η Κρήτη. Ο εσωτερικός Κομμουνισμός θα μειωθεί σημαντικά όπως μειώθηκε και στην Ελλάδα στο 12%». Τον επόμενο μήνα, Αύγουστο του 1964 ο Παπανδρέου προτείνει την πραξικοπηματική ένωση Ελλάδας-Κύπρου με την βίαια ανατροπή του Μακάριου και σε αντάλλαγμα η Τουρκία να πάρει την περιοχή της Καρπασίας έκτασης 200 τ.μ. υπό καθεστώς εκμίσθωσης για 50 χρόνια. Τα στοιχεία του πραξικοπήματος έπρεπε να φανούν σαν εσωτερική υπόθεση της Κύπρου, που θα καλούσε τελικά την Ελλάδα να επέμβει. Τελικά το σχέδιο θα ναυαγήσει με τον φόβο ότι υπήρχαν πιθανότητες να υπάρξουν συρράξεις μεταξύ του ελληνικού στρατού και Ελληνοκυπρίων, κάτι το οποίο θα ήταν καταστροφικό. Στην συνέχεια οι κυβερνήσεις των αποστατών θα ακολουθήσουν την ίδια ακριβώς πολιτική. Το 1965 η κυβέρνηση Στεφανόπουλου άρχισε μυστικές διαβουλεύσεις  ελληνοτουρκικού διαλόγου αποκλείοντας τους Κύπριους. Η σύγκρουση μεταξύ Αθήνας και Λευκωσίας ήταν αναπόφευκτη.

Ο Μακάριος παλαιότερα χαρακτήριζε τον Παπαδόπουλο ως έναν έξυπνο και ισχυρό άνδρα, στην συνέχεια οι επιστολές που θα ακολουθήσουν δεν θα έχουν κανένα τέτοιο πνεύμα. Στην ουσία όμως η Χούντα δεν έκανε κάτι περίεργο με το να ακολουθήσει την πολιτική που εφάρμοζαν οι κυβερνήσεις των προηγούμενων ετών για την Κύπρο. Αυτό για να αποδειχθεί ότι οι σημερινοί πολιτικάντηδες προσπαθώντας να δικαιολογήσουν τα πάντα, έριξαν όλη την ευθύνη για την τραγωδία της Κύπρου στους Χουντικούς.

Αργότερα, το Σεπτέμβρη του 1967, ο Κόλιας συναντήθηκε με τον Ντεμιρέλ στον Έβρο. Ένα ακόμη σχέδιο που φτιάχτηκε για την Κύπρο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ο Μακάριος αντιδράει με το γνωστό του τρόπο. Τορπιλίζει τον διάλογο διατάζοντας την εθνοφρουρά να επιτεθεί στον τουρκοκυπριακό Θύλακο Κοφίνου-Αγ. Θεόδωρου. Αποτέλεσμα τουλάχιστον 24 Τουρκοκύπριοι χάνουν την ζωή τους. Η Τουρκία θα απαντήσει άμεσα με πιθανότητες επέμβασης στην Κύπρο. Στις 16/11/1967 η μεγάλη Τούρκικη Εθνοσυνέλευση κηρύττει τον πόλεμο στην Ελλάδα!!! Ο τότε υφυπουργός άμυνας των ΗΠΑ διαμεσολαβεί και ο πόλεμος δεν έγινε ποτέ…

Ο Βανς όμως απαίτησε από την Ελλάδα να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο και να ανακαλεστεί ο Γρίβας. Τελικά ποιος είναι ο νικητής από όλο αυτό το παιχνίδι; Αρχικά φαίνεται ότι είναι ο Μακάριος αφού κατάφερε να ξεφορτωθεί τον Γρίβα και τον ελληνικό στρατό. Παίζοντας σε τεντωμένο σχοινί όμως και με ένα πόλεμο που παραλίγο να γίνει χωρίς να ξέρει κανείς τις συνέπειες. Η νίκη του Μακάριου ήταν πολύ προσωρινή. Τον Μάρτιο του 1970 θα γίνει απόπειρα δολοφονίας κατά του Μακάριου οργανωμένη από την Χούντα και με την συμμετοχή του γνωστού  Γιωρκάτζη. Η ελληνοκυπριακή αντιπαράθεση έχει φτάσει σχεδόν στο αποκορύφωμά της. Το 1971 ο Γρίβας επιστρέφει μυστικά στην Κύπρο και ιδρύει την περίφημη ΕΟΚΑ Β. (Η κύρια δουλειά της ΕΟΚΑ Β ήταν βομβιστικές επιθέσεις και εκτελέσεις προδοτών, στην παρούσα φάση οπαδών του Μακάριου). Το 1972 εκπονείται νέο σχέδιο δολοφονίας του Μακάριου και στην συνέχεια απόπειρα πραξικοπήματος κατά του. Το 1974 πεθαίνει ο Γρίβας και ηγέτης της ΕΟΚΑ Β γίνεται ο Καρούσος. Η ΕΟΚΑ Β παράλληλα με την δράση της ενάντια στους Ελληνοκύπριους δεν ξεχνάει τους Τουρκοκύπριους. Έτσι η ελληνική κυβέρνηση δίνει εντολή να στραφεί η ΕΟΚΑ Β ενάντια στους Τουρκοκύπριους. Η αντίδραση του Μακάριου είναι να αποστείλει επιστολή προς τον πρόεδρο της Χούντας Γκιζίκη, απαιτώντας να απομακρυνθούν από την Κύπρο οι Έλληνες αξιωματικοί της Εθνοφρουράς. Η απάντηση που έρχεται είναι γνωστή: Στις 15/07/1974 η ελληνική Χούντα διατάζει την Εθνοφρουρά να ανατρέψει με πραξικόπημα τον Μακάριο και ορκίζεται νέα κυβέρνηση υπό τον τουρκοφάγο Σαμψών. Ο Σαμψών για τους Τουρκοκύπριους ήταν ότι για τους Εβραίους ο Χίτλερ. Ο Μακάριος θα διαφύγει τελευταία στιγμή στο Λονδίνο. Στις 19/07/1974 καταγγέλλει τα γεγονότα της Κύπρου όχι σαν πραξικόπημα αλλά σαν εισβολή ξένης χώρας.

20 Ιουλίου του 1974, πέντε μέρες μετά την ελληνική εισβολή, άρχισε η τούρκικη απόβαση στο νησί. Σε 2 μέρες τα τούρκικα στρατεύματα καταλαμβάνουν την Κερύνεια. Ταυτόχρονα ο ΟΗΕ επιβάλλει κατάπαυση του πυρός. Την επόμενη ημέρα καταρρέει η ελληνική Χούντα και στις 24 Ιουλίου έρχεται στην Ελλάδα ο Κ. Καραμανλής.

Από τις 24/071974 μέχρι τις 14/08/1974 διαρκούν συνομιλίες στην Γενεύη, οι οποίες και τελικά θα καταρρεύσουν. Η Τουρκία εμφανίστηκε πολύ σκληρός διαπραγματευτής λόγω της στρατιωτικής της υπεροχής. Η ελληνοκυπριακή στάση εμφανίστηκε (μέσω του Γ. Κληρίδη) κάθετη ενάντια σε οποιαδήποτε ομοσπονδιακή λύση και η μόνη παραχώρηση ήταν να επιστρέψουν στο καθεστώς του 1960!!! Μόλις κατάρρευσαν οι συνομιλίες, ξεκινάει ο Αττίλας ΙΙ και μέσα σε 2 ημέρες ο τούρκικος στρατός ελέγχει ολόκληρο το βόρειο τμήμα της Κύπρου. Η Τουρκία μπορούσε σαν λόγους για εισβολή, να επικαλεστεί το νομικό της δικαίωμα να επέμβει στρατιωτικά από την στιγμή που γινόταν ξένη επέμβαση στην Κύπρο, αυτή δηλαδή της Ελλάδας. Η μόνιμη επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης υποστήριξε τα εξής: «Η Τουρκία άσκησε το δικαίωμά της για επέμβαση κατά το άρθρο 4 της συμφωνίας των Εγγυητριών Δυνάμεων».

Έχει σημασία εδώ να βάλω και ένα άλλο στοιχείο. Το 1979 το εφετείο Αθηνών εκδικάζοντας μια υπόθεση που αφορούσε την προσφυγή των γονιών ενός Έλληνα στρατιώτη που σκοτώθηκε κατά την εισβολή στην Κύπρο: «Η Τουρκική επέμβαση στην Κύπρο που διεξήχθη συμφώνως προς τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου υπήρξε νόμιμη. Η Τουρκία ως μια από τις εγγυήτριες δυνάμεις είχε το δικαίωμα να φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της» (απόφαση Νο 2658/1979 εφετείου Αθηνών). Οι πραγματικοί ένοχοι είναι η ελληνοκυπριακή αστική τάξη που μηχανεύτηκαν και διέπραξαν ένα πραξικόπημα και δημιούργησαν έτσι τις προϋποθέσεις για αυτή την επέμβαση.

Εκτιμώντας το σήμερα

Πέρυσι στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν  οι Ελληνοκύπριοι ήταν συντριπτικά κατά. Το σχέδιο Ανάν είναι γεγονός ότι ήταν άδικο και σε μερικά σημεία προβληματικό. Όμως παραβλέπεται ένα γεγονός: Ήταν μια ευκαιρία να μπορέσει να υπάρξει ανεξάρτητο κυπριακό κράτος έστω και στα σπάργανά του, όσο και γελοίο αν ακούγεται αυτό. Η Κύπρος είναι μια βασανισμένη περιοχή όπου λογής εθνότητες περνούσαν και την καταλήστευαν για να μπορούν να ασκούν την κυρίαρχη πολιτική τους σε μια ευαίσθητη γεωγραφικά περιοχή. Χιλιάδες άνθρωποι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι χάθηκαν τα τελευταία πενήντα χρόνια είτε από την τρομοκρατική δράση της ΕΟΚΑ είτε αυτή της ΤΜΤ. Ο μόνος λόγος που δολοφονήθηκαν ήταν η εθνότητά τους και μόνο. Η ΕΟΚΑ Β εξολόθρευσε ολόκληρα χωριά στην Τόχνη, Μάραθα και Αλόα. Αντίστοιχα η ΤΜΤ στην Παλαίκυθρο, Ασία. Πρόσφατα ο Χριστόφιας του ΑΚΕΛ έκανε μια δήλωση, στη μαύρη επέτειο της δολοφονίας των Μισιαούλη και Καβάζογλου, οι οποίοι δολοφονήθηκαν από την ΤΜΤ το 1966, είπε πως οι φονιάδες, είτε Έλληνες ήταν είτε Τούρκοι, είχαν την ίδια ιδεολογία. Έμμεσα σύγκρινε την ΕΟΚΑ με την ΤΜΤ. Ο Χριστόφιας είπε την ωμή αλήθεια, αυτή που χρόνια, όλοι όσοι επιβουλεύονται και  τρώνε τις σάρκες ενός πολύπαθου νησιού και εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους είτε Τουρκοκύπριους είτε Ελληνοκύπριους, αποσιωπούν και μάλιστα προκλητικά.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΗΝΥΜΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, τεύχος 3, το καλοκαίρι του 2005.